Magazyn Energii do PV 10 kW: Jaki wybrać? Pojemność, Koszt, Opłacalność

Wybór odpowiedniego magazynu energii dla instalacji fotowoltaicznej o mocy 10 kWp to klucz do maksymalizacji korzyści płynących z posiadania własnego źródła zielonej energii. Odpowiednio dobrany magazyn pozwoli Ci nie tylko na zwiększenie autokonsumpcji i niezależności energetycznej, ale także znacząco wpłynie na opłacalność całej inwestycji, szczególnie w obliczu zmieniających się zasad rozliczeń i rosnących cen prądu.

Magazyn energii klucz do pełnej niezależności dla Twojej instalacji 10 kW

Posiadanie instalacji fotowoltaicznej o mocy 10 kWp to pierwszy krok do obniżenia rachunków za prąd i zwiększenia ekologiczności swojego domu. Jednak bez odpowiedniego magazynu energii, znacząca część wyprodukowanej przez Ciebie energii słonecznej trafia do sieci w momentach, gdy jej cena jest najniższa. W kontekście systemu rozliczeń net-billing, gdzie sprzedajesz nadwyżki po cenie rynkowej, a kupujesz po cenach detalicznych, taka strategia jest po prostu nieopłacalna. Magazyn energii staje się więc nie luksusem, a wręcz koniecznością, aby w pełni wykorzystać potencjał swojej instalacji PV, zapewnić sobie stabilność dostaw i uniezależnić się od rosnących cen energii od dostawców.

Koniec z oddawaniem nadwyżek za bezcen: Jak magazynowanie energii zmienia zasady gry?

Tradycyjnie, nadwyżki energii z fotowoltaiki były oddawane do sieci, a prosument otrzymywał za nie ekwiwalent w postaci depozytu, który mógł wykorzystać do rozliczenia przyszłych poborów. Obecnie, w systemie net-billingu, sprzedajesz wyprodukowaną energię po średniej miesięcznej cenie rynkowej, która często jest znacznie niższa niż cena, po jakiej kupujesz prąd z sieci. Magazyn energii pozwala na przechowanie tych nadwyżek i wykorzystanie ich w domu w godzinach wieczornych i nocnych, kiedy panele słoneczne już nie pracują. W ten sposób zamiast sprzedawać energię za ułamek jej wartości, zużywasz ją samodzielnie, co bezpośrednio przekłada się na niższe rachunki i szybszy zwrot z inwestycji w fotowoltaikę.

Niezależność energetyczna i bezpieczeństwo: Twoja polisa na wypadek przerw w dostawie prądu

Magazyn energii to nie tylko sposób na oszczędności, ale także na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Twojego domu. W przypadku awarii sieci energetycznej, większość standardowych instalacji on-grid przestaje działać ze względów bezpieczeństwa. Jednak systemy on-grid wyposażone w magazyn energii i funkcję zasilania awaryjnego (backup) potrafią przejąć zasilanie domu, zapewniając ciągłość dostaw energii elektrycznej. To ogromny komfort i bezpieczeństwo, zwłaszcza gdy posiadasz urządzenia wrażliwe na przerwy w dostawie prądu lub gdy zależy Ci na nieprzerwanym działaniu domu. Choć pełne systemy off-grid są rzadkością i wymagają znacznie większych inwestycji, nawet on-grid z backupem znacząco podnosi poziom Twojej niezależności energetycznej.

Maksymalizacja autokonsumpcji: Jak wykorzystać 100% zielonej energii z Twojego dachu?

Autokonsumpcja, czyli zużycie energii elektrycznej w miejscu jej wytworzenia, to klucz do maksymalizacji korzyści z fotowoltaiki. Instalacja 10 kWp w słoneczny dzień jest w stanie wyprodukować znacznie więcej energii, niż Twój dom jest w stanie zużyć w ciągu dnia. Bez magazynu, nadwyżki te są oddawane do sieci. Magazyn energii działa jak bufor przechwytuje tę nadwyżkę i udostępnia ją, gdy jest potrzebna wieczorem, po zachodzie słońca, gdy zapotrzebowanie na energię w domu zazwyczaj rośnie (oświetlenie, gotowanie, ładowanie urządzeń). Dzięki temu możesz zużyć nawet 100% zielonej energii wyprodukowanej na Twoim dachu, zamiast oddawać ją do sieci za symboliczną kwotę.

Krok 1: Jak dobrać idealną pojemność magazynu do instalacji 10 kWp?

Dobór odpowiedniej pojemności magazynu energii jest jednym z najważniejszych etapów planowania całej inwestycji. Zbyt mały magazyn nie pozwoli na przechowanie wszystkich nadwyżek, podczas gdy zbyt duży będzie niepotrzebnym kosztem i może pracować mniej efektywnie. Precyzyjne określenie potrzeb jest kluczowe dla optymalizacji systemu.

Złota zasada 1: 1 Czy 10 kWh to zawsze najlepszy wybór?

W polskich warunkach, dla instalacji fotowoltaicznej o mocy 10 kWp, powszechnie stosuje się tzw. "złotą zasadę", która sugeruje dobór pojemności magazynu na poziomie 1 do 1,5 kWh na każdy 1 kWp mocy instalacji. Oznacza to, że dla systemu 10 kWp optymalna pojemność magazynu energii to zazwyczaj 10-15 kWh. Taka wielkość pozwala na efektywne zmagazynowanie dziennych nadwyżek i pokrycie znaczącej części zapotrzebowania domu w godzinach wieczornych i nocnych, kiedy panele PV nie pracują.

Analiza Twojego profilu zużycia: Jak sprawdzić, ile energii naprawdę potrzebujesz po zmroku?

Chociaż "złota zasada" daje dobre wytyczne, indywidualny profil zużycia energii w Twoim domu jest czynnikiem decydującym. Aby precyzyjnie oszacować potrzebną pojemność magazynu, powinieneś wziąć pod uwagę następujące kwestie:

• Liczba domowników: Więcej osób to zazwyczaj większe zużycie energii.
• Styl życia i harmonogram dnia: Czy pracujesz zdalnie? Kiedy najczęściej korzystasz z energochłonnych urządzeń?
• Rodzaj i liczba urządzeń: Czy posiadasz energochłonne sprzęty, takie jak klimatyzacja, elektryczny bojler, czy płyta indukcyjna?
• Sezonowość zużycia: Czy Twoje zapotrzebowanie na energię znacząco wzrasta latem (klimatyzacja) lub zimą (ogrzewanie elektryczne)?
• Historia rachunków za prąd: Analiza Twoich dotychczasowych faktur dostarczy danych o średnim i szczytowym zużyciu energii.

Dzięki analizie tych czynników będziesz w stanie lepiej oszacować, ile energii faktycznie potrzebujesz "po zmroku", aby dobrać pojemność magazynu, która zaspokoi Twoje potrzeby bez zbędnych kosztów.

Przyszłościowe planowanie: Czy warto kupić większy magazyn z myślą o pompie ciepła lub samochodzie elektrycznym?

Planując zakup magazynu energii, warto spojrzeć w przyszłość. Jeśli w najbliższych latach planujesz instalację pompy ciepła lub zakup samochodu elektrycznego, ich znaczące zapotrzebowanie na energię elektryczną może sprawić, że obecny, optymalny magazyn 10-15 kWh okaże się niewystarczający. Rozważenie zakupu magazynu o większej pojemności (np. 20 kWh lub więcej) już na etapie pierwszej inwestycji może być bardziej opłacalne niż późniejsza rozbudowa systemu. Pozwoli to na efektywniejsze zasilanie tych dodatkowych, energochłonnych urządzeń energią słoneczną i dalsze zwiększenie niezależności energetycznej.

Krok 2: Moc magazynu energii cichy bohater Twojego systemu

Pojemność magazynu to jego "pojemność" ile energii może przechować. Jednak równie ważna, a często niedoceniana, jest jego moc. Moc określa, jak szybko magazyn jest w stanie dostarczyć zgromadzoną energię do Twojego domu, czyli ile urządzeń może zasilać jednocześnie. Niedopasowanie mocy może prowadzić do ograniczeń w działaniu całego systemu.

Jedna faza czy trzy? Kluczowa decyzja dla posiadaczy pomp ciepła i indukcji

W Polsce dominuje podział sieci energetycznej na jednofazową i trójfazową. Większość standardowych urządzeń domowych działa na jednej fazie. Jednak urządzenia o dużym poborze mocy, takie jak pompy ciepła czy płyty indukcyjne, często wymagają zasilania trójfazowego. Jeśli posiadasz lub planujesz instalację takich urządzeń, niezbędny będzie magazyn energii pracujący w systemie trójfazowym. Minimalna moc takiego magazynu powinna wynosić co najmniej 5-7 kW, aby sprostać zapotrzebowaniu tych urządzeń, podczas gdy dla instalacji jednofazowych wystarczające może być 3-5 kW.

Czym jest moc chwilowa i dlaczego jest ważniejsza, niż myślisz?

Moc chwilowa magazynu energii, często określana jako moc ciągła lub moc nominalna, informuje o tym, jak dużą moc urządzenie może dostarczyć w sposób ciągły. Jest to kluczowy parametr, który decyduje o tym, ile urządzeń w Twoim domu może pracować jednocześnie zasilanych z magazynu. Na przykład, jeśli Twój dom w szczytowym momencie pobiera 5 kW mocy, a magazyn może dostarczyć tylko 3 kW, nie będziesz w stanie zasilić wszystkich potrzebnych urządzeń jednocześnie. Wybór magazynu o odpowiedniej mocy zapobiega powstawaniu "wąskiego gardła" i zapewnia płynne działanie domowych urządzeń.

Jak uniknąć "wąskiego gardła"? Dopasowanie mocy magazynu do mocy falownika

Magazyn energii współpracuje z falownikiem (inwerterem) fotowoltaicznym, który przetwarza prąd stały z paneli na prąd zmienny dla domu. Aby system działał optymalnie, moc magazynu energii musi być odpowiednio dopasowana do mocy falownika. Zbyt duża moc magazynu w stosunku do falownika nie zostanie w pełni wykorzystana, a zbyt mała może ograniczać jego pracę. Konsultacja z instalatorem jest kluczowa, aby dobrać magazyn o mocy, która komplementarnie współpracuje z Twoim falownikiem, zapewniając maksymalną wydajność całego systemu fotowoltaicznego.

Przegląd technologii i wiodących marek magazynów energii w Polsce

Rynek magazynów energii jest dynamiczny, a technologia stale się rozwija. Na polskim rynku dominują rozwiązania oparte na sprawdzonych i bezpiecznych technologiach, oferowane przez renomowanych producentów. Zrozumienie tych podstaw pomoże Ci w dokonaniu świadomego wyboru.

LiFePO4 Dlaczego ta technologia zdominowała rynek magazynów domowych?

Technologia litowo-żelazowo-fosforanowa (LiFePO4) zdobyła ogromną popularność w domowych magazynach energii z kilku kluczowych powodów:

• Bezpieczeństwo: Akumulatory LiFePO4 są znacznie bezpieczniejsze od innych typów baterii litowo-jonowych, charakteryzując się mniejszym ryzykiem przegrzania czy zapłonu.
• Długa żywotność: Oferują imponującą liczbę cykli ładowania i rozładowania, zazwyczaj od 6000 do nawet 8000 cykli przy zachowaniu wysokiej sprawności. Oznacza to dekady potencjalnego użytkowania.
• Stabilność chemiczna: Są odporne na wysokie temperatury i nie wymagają skomplikowanych systemów zarządzania baterią (BMS), co przekłada się na ich niezawodność.
• Wysoka sprawność: Pozwalają na efektywne magazynowanie i oddawanie energii.

Te cechy sprawiają, że LiFePO4 jest obecnie najlepszym i najczęściej wybieranym rozwiązaniem dla domowych magazynów energii.

Na co zwrócić uwagę w karcie katalogowej? Kluczowe parametry techniczne (DoD, sprawność, cykle)

Przy wyborze magazynu energii, kluczowe jest zwrócenie uwagi na jego parametry techniczne, które znajdziesz w karcie katalogowej. Oto najważniejsze z nich:

• Głębokość rozładowania (DoD - Depth of Discharge): Określa, jaki procent pojemności akumulatora można bezpiecznie wykorzystać przed koniecznością jego naładowania. W przypadku technologii LiFePO4, DoD na poziomie 90-100% jest standardem i oznacza możliwość niemal pełnego wykorzystania dostępnej energii.
• Sprawność (Efficiency): Jest to stosunek energii oddanej przez magazyn do energii przez niego pobranej. Im wyższa sprawność (powyżej 95%), tym mniej energii tracisz podczas procesów ładowania i rozładowania, co przekłada się na większą efektywność systemu.
• Liczba cykli ładowania/rozładowania (Cycle Life): Określa żywotność magazynu. Im wyższa liczba cykli (np. 6000-8000), tym dłużej magazyn będzie służył bez znaczącej utraty pojemności. Jest to jeden z najważniejszych wskaźników długoterminowej inwestycji.

Porównanie popularnych producentów: Sofar, Huawei, Fronius i inni Kto oferuje najlepszy stosunek ceny do jakości?

Na polskim rynku dostępnych jest wielu producentów oferujących wysokiej jakości magazyny energii, kompatybilne z instalacjami 10 kW. Do najpopularniejszych marek należą m.in.:

• Sofar Solar: Znany z dobrych parametrów i konkurencyjnych cen, często wybierany do instalacji domowych.
• Huawei: Oferuje zintegrowane rozwiązania z falownikami, charakteryzujące się wysoką jakością i zaawansowanymi funkcjami.
• Fronius: Renomowany producent falowników, oferujący również własne systemy magazynowania energii, cenione za niezawodność.
• BYD: Jeden z największych producentów baterii na świecie, oferujący magazyny o wysokiej wydajności i długiej żywotności.
• GoodWe: Kolejny popularny producent falowników i magazynów energii, często wybierany ze względu na dobrą relację ceny do jakości.
• Impact Clean Power Technology: Polska firma oferująca innowacyjne rozwiązania magazynowania energii, często z naciskiem na ekologiczne aspekty produkcji.

Wybór konkretnego producenta powinien być poprzedzony analizą oferty, porównaniem parametrów technicznych oraz cen, a także konsultacją z instalatorem.

Ile kosztuje magazyn energii 10 kWh i jak obniżyć tę inwestycję?

Inwestycja w magazyn energii to znaczący wydatek, jednak jego opłacalność rośnie z każdym rokiem, a dostępne programy wsparcia mogą znacząco obniżyć początkowe koszty. Zrozumienie struktury kosztów i możliwości dofinansowania jest kluczowe.

Analiza kosztów: Co składa się na ostateczną cenę systemu magazynowania?

Średni koszt zakupu i montażu magazynu energii o pojemności 10 kWh w Polsce mieści się w przedziale od 25 000 do 40 000 zł brutto. Cena ta może się jednak różnić w zależności od wielu czynników, takich jak:

• Marka i model: Renomowane marki z wyższej półki technologicznej mogą być droższe.
• Technologia: Choć LiFePO4 dominuje, mogą występować różnice w cenach między poszczególnymi wariantami.
• Pojemność i moc: Większa pojemność i moc naturalnie oznaczają wyższy koszt.
• Koszty instalacji: Skomplikowanie montażu, potrzebne okablowanie czy dodatkowe zabezpieczenia mogą wpłynąć na cenę.
• Dodatkowe funkcje: Magazyny z zaawansowanymi funkcjami, jak np. rozbudowany system backupu, mogą być droższe.

Warto pamiętać, że ceny magazynów energii systematycznie spadają, a ich opłacalność rośnie wraz ze wzrostem cen energii elektrycznej.

Program "Mój Prąd" i inne dotacje: Jak uzyskać nawet kilkanaście tysięcy złotych wsparcia?

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na obniżenie kosztów zakupu magazynu energii jest skorzystanie z dostępnych programów dofinansowań. Kluczowym programem jest "Mój Prąd", który w swoich poprzednich edycjach oferował znaczące wsparcie finansowe na zakup magazynów energii. Choć dokładne zasady i budżety kolejnych edycji są ogłaszane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, można spodziewać się kontynuacji programu w 2026 roku. W ramach poprzednich edycji dotacje na magazyny energii sięgały do 16 000 zł, co stanowi znaczącą część całkowitego kosztu inwestycji.

Ulga termomodernizacyjna: Jak odliczyć magazyn energii od podatku?

Oprócz dotacji, istnieje również możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej. Jest to ulga podatkowa, która pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania (PIT) wydatki poniesione na przedsięwzięcia termomodernizacyjne w budynku mieszkalnym. Magazyn energii, jako element zwiększający efektywność energetyczną budynku i wykorzystanie energii odnawialnej, często kwalifikuje się do tej ulgi. Pozwala to na odzyskanie części zainwestowanych środków poprzez zmniejszenie należnego podatku dochodowego. Warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub instalatorem, aby upewnić się, czy dana inwestycja spełnia kryteria ulgi.

Najczęstsze błędy przy wyborze magazynu energii i jak ich uniknąć

Wybór magazynu energii to decyzja na lata, dlatego warto unikać powszechnych błędów, które mogą skutkować niższą efektywnością, krótszą żywotnością urządzenia, a nawet dodatkowymi kosztami. Świadomość potencjalnych pułapek pozwoli Ci podjąć najlepszą decyzję.

Błąd #1: Ignorowanie okresu i warunków gwarancji

Gwarancja na magazyn energii to niezwykle ważny aspekt, który świadczy o zaufaniu producenta do swojego produktu. Standardem na rynku są gwarancje obejmujące okres 10 lat. Jednak samo zapewnienie długiej gwarancji to nie wszystko. Należy dokładnie zapoznać się z jej warunkami. Kluczowe są zapisy dotyczące:

• Gwarancji pojemności: Producenci często gwarantują utrzymanie określonego procentu pierwotnej pojemności (np. 70-80%) po określonym czasie lub liczbie cykli.
• Limitów cykli: Niektóre gwarancje mogą być ograniczone określoną liczbą cykli ładowania/rozładowania.
• Warunków eksploatacji: Gwarancja może być uzależniona od prawidłowego montażu i użytkowania zgodnie z zaleceniami producenta.

Zignorowanie tych szczegółów może oznaczać brak możliwości skorzystania z gwarancji w razie problemów.

Błąd #2: Niedopasowanie magazynu do posiadanego falownika

Magazyn energii nie działa samodzielnie jest integralną częścią systemu fotowoltaicznego, współpracując z falownikiem. Konieczne jest zapewnienie kompatybilności między magazynem a falownikiem. Nie każdy magazyn będzie działał z każdym falownikiem. Niewłaściwe dopasowanie może prowadzić do:

• Braku możliwości ładowania lub rozładowania magazynu.
• Ograniczenia mocy ładowania lub rozładowania.
• Problemów z komunikacją między urządzeniami.
• Niewłaściwego zarządzania energią.

Przed zakupem magazynu energii, zawsze sprawdź jego kompatybilność z Twoim falownikiem (lub falownikiem, który planujesz zakupić) u producenta lub instalatora.

Błąd #3: Wybór urządzenia bez funkcji zasilania awaryjnego (backup)

Jak wspomniano wcześniej, większość instalacji fotowoltaicznych w Polsce to systemy on-grid. W przypadku awarii sieci, standardowe systemy on-grid przestają działać. Magazyn energii z funkcją zasilania awaryjnego (backup) jest w stanie przejąć zasilanie domu w takiej sytuacji. Wiele osób, skupiając się wyłącznie na maksymalizacji autokonsumpcji, zapomina o tym kluczowym aspekcie bezpieczeństwa. Wybór magazynu bez tej funkcji oznacza, że w przypadku przerwy w dostawie prądu, Twój dom pozostanie bez zasilania, tak jakbyś nie posiadał fotowoltaiki. Dlatego, jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie energetycznym, upewnij się, że wybrany magazyn posiada funkcję backupu.

Podsumowanie: Twoja checklista wyboru idealnego magazynu energii do fotowoltaiki 10 kW

Podjęcie świadomej decyzji o wyborze magazynu energii wymaga uwzględnienia wielu czynników. Poniższa checklista pomoże Ci uporządkować wiedzę i upewnić się, że nie pominąłeś żadnego istotnego aspektu podczas planowania swojej inwestycji.

Krótkie zestawienie kluczowych kryteriów od pojemności po gwarancję

1. Pojemność: Dla instalacji 10 kWp, rekomendowana pojemność to 10-15 kWh. Dopasuj ją do swojego profilu zużycia energii.
2. Moc: Upewnij się, że moc magazynu (min. 3-5 kW, a dla urządzeń 3-fazowych 5-7 kW) jest wystarczająca do zasilenia kluczowych urządzeń.
3. Technologia: Wybieraj magazyny oparte na bezpiecznej i żywotnej technologii LiFePO4.
4. Głębokość rozładowania (DoD): Szukaj magazynów z DoD na poziomie 90-100%.
5. Sprawność: Optymalna sprawność powinna wynosić powyżej 95%.
6. Liczba cykli: Długa żywotność (6000-8000 cykli) to gwarancja wieloletniej pracy.
7. Gwarancja: Sprawdź okres gwarancji (standard 10 lat) oraz jej szczegółowe warunki.
8. Kompatybilność z falownikiem: Upewnij się, że magazyn jest kompatybilny z Twoim falownikiem.
9. Funkcja backupu: Jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie, wybierz magazyn z funkcją zasilania awaryjnego.
10. Budżet i dofinansowania: Zaplanuj budżet i sprawdź dostępne dotacje (np. "Mój Prąd") oraz ulgi podatkowe.
11. Potencjał rozbudowy: Rozważ, czy w przyszłości planujesz zwiększać moc instalacji lub dodawać nowe urządzenia (np. pompa ciepła), co może wpłynąć na wybór pojemności.

Kiedy inwestycja zwróci się najszybciej? Perspektywy na najbliższe lata

Inwestycja w magazyn energii staje się coraz bardziej opłacalna. Rosnące ceny energii elektrycznej, korzystny system rozliczeń net-billing (choć wymaga inteligentnego zarządzania nadwyżkami) oraz dostępne programy dofinansowania sprawiają, że okres zwrotu z inwestycji w magazyn energii skraca się. Przy obecnych trendach i odpowiednim doborze parametrów, magazyn energii do instalacji 10 kWp może zwrócić się w ciągu 7-10 lat, a nawet szybciej, jeśli uwzględnimy długoterminowe oszczędności wynikające z niezależności energetycznej i unikania wysokich opłat za prąd. Jest to inwestycja, która nie tylko przynosi wymierne korzyści finansowe, ale także zwiększa komfort i bezpieczeństwo użytkowania energii elektrycznej.

Przeczytaj również: Ile zarobisz na dzierżawie pola pod fotowoltaikę? Stawki 2025

Twoja droga do niezależności energetycznej kluczowe wnioski i dalsze kroki

Mam nadzieję, że ten artykuł dostarczył Ci kompleksowej wiedzy na temat wyboru idealnego magazynu energii do Twojej instalacji fotowoltaicznej 10 kW. Omówiliśmy kluczowe aspekty, od doboru pojemności i mocy, przez przegląd technologii, po kwestie kosztów i dofinansowań, pokazując, jak świadomy wybór może znacząco zwiększyć Twoją niezależność energetyczną i opłacalność całej inwestycji.

• Pamiętaj, że optymalna pojemność magazynu dla instalacji 10 kWp to zazwyczaj 10-15 kWh, a moc powinna być dopasowana do Twoich potrzeb, zwłaszcza jeśli posiadasz urządzenia trójfazowe.
• Technologia LiFePO4 oferuje najlepszy stosunek bezpieczeństwa, żywotności i wydajności na rynku domowych magazynów energii.
• Nie zapomnij o analizie kosztów, dostępnych dofinansowaniach (jak "Mój Prąd") oraz ulgach podatkowych, które mogą znacząco obniżyć Twoją inwestycję.
• Zawsze dokładnie sprawdzaj parametry techniczne, warunki gwarancji oraz kompatybilność magazynu z falownikiem, a także upewnij się, że posiada funkcję zasilania awaryjnego (backup).

Z mojego doświadczenia wynika, że kluczem do sukcesu jest dokładna analiza własnych potrzeb i przyszłych planów. Nie bój się zadawać pytań instalatorom i porównywać ofert. Dobrze dobrany magazyn energii to inwestycja, która zwraca się nie tylko finansowo, ale przede wszystkim daje poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad własnym zużyciem energii.

A jakie są Twoje doświadczenia z magazynami energii? Które kryteria uważasz za najważniejsze przy wyborze? Podziel się swoją opinią w komentarzach!